Kalash jane nje grup njerezish, reth 6000, qe banojne ne azine qendrore qe prej shekullit te 2-te.Ata cilesohen si nje fis i vecante midis te tjereve dhe kjo per shkak te origjines se tyre traditave dhe besimeve.


Ndryshe nga te gjithe fqinjet ne shumice muslimane, banoret e provincave si Kalash, Hunza dhe Pamiri kane ruajtur qe nga lashtesia traditat e tyre pagane dhe per kete arsye vendi ku ata banojne quhet kafiristan nga kafir – i pa’fe.

Historia:

Ushtria e Aleksandrit te Madh te Maqedonise perbehej kryesisht nga ilire dhe thrake.Sipas Diodor Sicilianit reth 6 mije luftetare u shkeputen nga ekspeditat luftarake te Aleksandrit dhe u vendosen ne krahinen e quajtur Hunza. Disa burime te tjera thone se keta njerez u shkeputen pas vrasjes se Kletiusit nga Aleksandri i Madh. Gjithsesi shume supozime jane hedhur mbi racen e bardhe te azise por asnjehere nuk eshte marre parasysh lidhja qe mund te kene ata me ushtaret ilire apo shqiptaret e sotshem.

Fakte etimologjike (gjuhesore) sjellin ne drite te verteta te mahnitshme:

Hunza quhet vendi ku banojne Burushos, nje gryke e rethuar nga malet me nje bisht ne forme hunde.Burusho quhen burrat e fisit qe banon ne keto troje po ashtu edhe gjuha qe ata flasin, qe ne shqip ka po te njejtin kuptim.Simboli i dy brireve te dhise eshte gjithashtu nje shenje e kultures se tyre te lashte dhe nje tregues i origjines ballkanike, ashtu si Aleksandri i Madh edhe Skenderbeu e kane mbajtur kete simbol.Nje nga malet me te larte te kesaj krahine i cili eshte i njohur per orteket e debores qe bien shpesh quhet ‘Rakaposh’ shqip po i njejti kuptim pra ra poshte.Bubulimatin eshte emri i nje tjeter mali me kuptim ne shqipen si bubullimon, gjemon apo oshetin.Pamiri eshte nje pllaje e banuar nga keta njerez, vete pamja e mrekullueshme dhe hapesira qe i lejohet shikimit mund ti kene dhene kete emer njesoj si ne shqip, pa mire.

Ne keto troje ekziston nje lloj qeni, qeni hunza, qe mendohet se ka ardhur aty me luftetaret e Aleksandrit te Madh te cilet mbanin keta qen te fuqishem dhe shume besnik me vete ne betejat e tyre. Qeni eshte identik si qeni autokton qe ritet ne trojet e kosoves, qen sharri apo qen ilir.

Ne nje emision gjerman te koheve te fundit thuhej se dy studente nga kalashi u takuan me dy studente shqiptar dhe e kuptuan shume qerte njeri tjetrin.
Greqia gjithashtu pretendon se keto fise kane origjine greke, dhe se fundi kam degjuar se ne keto zona kane shkuar ‘misionare’ greke per te hapur shkolla e spitale qe te ‘ndihmojne’ popullsine vendase.

Keto fakte te pamohueshme vertetojne se jo vetem kjo popullsi i ka rrenjet te shqiptaret, porse gjuha e tyre, traditat e ruajtura me se miri, jane po ato qe kane qene para 2 mije vjetesh ne ushtrine e Aleksandrit te Madh te Maqedonise.