Virusi kompjuterik eshte nje program/dosje i cili bene kopojeve vete dhe fillon demtimin ne kompjuterin
tuaj.
Viruset mund te kene qasje te mire duke infektuar ndonje dosje/sistem skedari , fotografi , apo duke hyr neper CD , DVD ,
USB , qe te kete mundesi te perhapet edhe neper kompjutera te tjere te ndryshem...
Disa gjera qe mund tju bejn deme , do i ceki ketu me poshte :
Trojan Horses
Computer Worms
Viruses
Keyloggers
Phishing
Torrents
RAT (Remote Administration Trojans)
Trojan Horses
Trojan horses metevertet jane te rrezikshem per PC'n tuaj , nje trojan qe hyn dhe ben zhvillimin e tij
ne PC'n tuaj , mund tju humbas kontrollen mbi PC juve dhe ta marre ne duart e tij , ku nje pirat apo
sulmuesi mund te kete edhe qasje te ndryshme mbi kopmjuterin tuaj , ne dallim me viruse keta jane te
pregaditur qe te bejn sulmin dhe shfrytezojne sistemin e infektuar.
Nje sulmuesi qe te fitoj qasje te mire ne sistem , viktima apo po e marrim si shembull ju duhet qe te merrni
nje skedar apo dosje e cila ka ekzekutim ne server ( ne kete menyre sulmuesi mund te marre mjaft qasje te
mbare mbi sistemin)....
Mbroni / fshini , trojanet nga kompjuteri juaj..
Ka menyra te llojllojshme qe ti fshini infektimi qe kane depertuar mbi kompjuterin tuaj... edhe ju vet e dini qe kete
e bejme permes ndonje antivirusi.
Nqs doni qe anti virusi ti fshije infektimet ne rregull , ju duhet qe cdo here ta beni update , dhe te kujdeseni per te..
Pervec antivursave kemi edhe programe te ndryshme qe mund te na ndihmojm ti fshijme trojanen qe jane ne kompjuterin tone
sic jane : anti malware , a-spyware etj...
Gjithnje edhe firewall jane te mire me qene se ndalojn piratin i cili don qe te zhvillojn ndonje sulm mbi kompjuterin/PC'n tuaj.
Computer worms(krimba)
Nje computer worm / kompjuteri krimb , eshte nje program , i cili vazhdimisht hyn ne sistemin kompjuterik tuajin
dhe fillon te beje deme te ndryshme , duke filluar qe te perhapet neper skedare te tera , dhe duke marre informata
qasje te shumta mbi PC'n tuaj , si dhe mund te hap porte te ndryshme te cilat i keni te mbrojtura nga firewall.
Ky shpesh here merret nga faqet e infektuara te ndryshme..
Mbroni / fshini , worms/krimbat nga kompjuteri juaj..
Ka menyra te shumta per ti fshira worms nga kompjuteri juaj , me qene se nje mas e madhe e kompjutereve kemi anti viruse
, ndonje here anti virusi mund te jete edhe i pa mundshem qe ti fshija keta krimba/worms , nga PC'ja juaj ...
Thjeshtu ju mund te perdorni mbrojtesa , scannera te ndryshem , sic jane anti malware , spybot etj , kurse sa i perket
antiviruseve me i preferuari eshte AVASTI ...
Viruses / Viruset
Virusi eshte nje program hollesisht i vogel , me nje permbajtje dedikuar shkaterrimit , i cili eshte i programuar qe te
hyj ne sistemin tuaj dhe te beje deme te ndryshme , ky eshte ne gjendje edhe te beje shumzimin e tij , dhe duke u perhapur
ne dosje , skedare te ndryshme , si dhe shpesh here ka nje rol caktues qe e kryen mbi sistemin tuaj...
Demet mund te jene te ndryshme nga ato te voglat , qe ju restartoj PC'n , prishin tastierin , minin , rrjetin , disa edhe
mund te pengojne ne ndonje program i cili deri tani ju ka funksionuar normalisht , e tani deri tek viruse qe mund tju bejne
dem sadopak duke ju bere nevoje formatimi ( duke hyr ne sistem , duke ju fshire dosje te nevojshme ne hard disk etj..).
Mbroni / fshini , viruset nga kompjuteri juaj..
Per te hequr ndonje virus nga kompjuteri juaj apo duke e ndaluar , shumica kemi nje njohuri te avancuar qe ta bejme kete ,
duke perdorur anti viruset tona , dhe duke i bere vazhdimisht update qe ata te kene nje force me te madhe , pervec ketyre mund
te perdorim edhe ndonje mbrojtes tjeter , psh : MalwareByte , Spybot etj....
Keyloggers
Keylogger eshte nje program kompjuterik , permes te cilit sulmuesi merr pajisjet tuaja harduerike .
Keyloggeri ka nje rol te caktuar , i cili lehte mund te marre informata te ndryshme tuajat , duke perfshire , fjalkalime/passwordet ,
te dhenat e bankes , credit card , me nje fjale nje mase te madhe te llogarive te cilat ju i keni shtypur ne kompjuterin tuaj...
E gjitha kjo behet permes nje dosje te vogel , ".exe" , e cila ka nje madhesi sadopak te vogel , sikurse e kam cekur ne temen
time "Udhezime per sigurimin e PC's tuaj" , se di se kush dhe sa nga ju e ka lexuar , aty kam cekur kete :
"ne qofte se eshte me madhesin 500-400kb apo me poshte ju preferoj
qe mos ta hapni me qene se viruset e krijuara ne .exe gati gjithmon kane nje madhesi te vogel , pra gjithmon
hapni vetem dosjet qe kane 1MB ose mbi , vec nqs ju jeni te sigurt qe ajo dosje duhet te jete aplikacioni
qe ju kerkoni ...."
Mbroni / fshini , keyloggeret nga kompjuteri juaj..
Per te hequr ndonje keylogger , gjithashtu mund te perdorni ndonje antivirus , por me shume ju kisha preferuar te perdorni ,
ndonje programe qe eshte dedikuar personalisht per ta ( per mbrojtje kunder tyre ) , sic eshte Anti Keylogger etj...
Phishing
Ne fusha , debate te ndrsyhme te sigurimit , phishing e kane quajtru nje pjes mjaft mashtruese . Ka nje qellim qe te beje
kopje identike qe ti nuk do dyshosh se eshte ndonje qellim keqberes , dhe na mashtron neve , ku permes kesaj gje na merr
informatat tona sic jane :
Fjalekalimi/Passwordi , CC / Credit Card , si dhe llogari te ndryshme ....
Ka edhe phishing te ndryshme , qe viktima nuk rrezohet vetem mbas kycjes se tij , me qene se ai phishing permban Javascript
por mbas ketyre metodave qe do i permendi me poshte :
Duke klikuar tek ndonje ADS , duke klikuar tek shikuar ndonje fotografi e cila automatikisht ta nderron URL'n/linkun ne address
bar dhe shume te tjera...
Mbroni vehten nga phishing....
Per te mbrojtur vehten nga phishing , ju mund ti ndihmoni vehtes dhe shoqeris tuaj , duke i raportuar , dhe duke ju treguar shoqerise
per ueba qe permbajn phishing ...
Torrents
Si te jemi te sigurt gjate shkarkimit te torrenteve
Po sigursisht qe mjaft jeni te njoftuar me metodat e reja qe perdoren per infektimin e dikujt ,permes nje programi , filmi etj . Ketu do spjegoj se sine mund te jemi te sigurt a jemi duke shkarkuar nje trojan apo thjesht nje file qe ne kemi kerkuar ?
Si fillim kurr nuk duhet te ngutemi , por gjithehere pasi te duam te shkarkojm nje torrent te shikojm se nga kush po e marrim , a eshte i besuar apo jo ? Une jy sygjeroj 'The Pirate Bay' , aty ku edhe une personalisht i shkarkoj . Gjithashtu nuk eshte e thene qe duhet shkarkuar nga vetem faqet me te njohura per ate lemi ne bote , apo ku ta di ndoshta edhe ato e kane ate file pikerisht te infektuar , bazohuni edhe tek komentet e personave me posht se cfare thone , jane te kenaqur me torrent , po ju ben probleme , apo eshte deshtim total shkarkimi i nje torrenti te tille , prap se prap nuk po them qe ato qe nuk kane komente mbi
to nuk jane te sigurta , por besoj qe permes opinioneve te shumices do ndihemi me te sigurt . Shpesh here edhe harronje qe te postojn nje kod serial te asaj se cfare shkarkohet dhe me vone kerkohet neper komente , ndodhe qe edhe nje person
ne komente te jap file te infektuar , edhe ketu ju njoftoj qe mos te nguteni te paret por te prisni se cfare ai tjeteri apo tjeret thone .
RAT (Remote Administration Trojans)
Eshte nje lloj i malware .
Pothuajse eshte mjeti me i rrezikshem dhe me i perdorshem nga 'hackeret' e avancuar , qe mundeson nje qasje fantastike ndaj kompjuterit te viktimes , duke filluar nga kontrollimi i tij , rroli i nje keyloggeri/stealeri, mund te kyc/ndez CAMEREN e kompjuterit te viktimes , fshire file/dosje te rendesishme , shkycje , te themi mundeson te beje gjera po sikurse te ishte para kompjuterit tuaj .
Do paraqes disa siptome qe mund te ju japin mundesi te dini a ini te infektuar nga nje 'RAT' (ketu do jene vetem disa , te cilat jane mjaft te pranishme tani per tani)
SIMPTOMET :
- Paraqitja e erroreve te ndryshme (nuk duhet te nguteni , sepse sdo te thot qe eshte 100% RAT)
- Interneti fillon te kete shpejtesi me te vogel (sikurse ta marrin forcen BOTAT gjate zhvillimit)
- Krijimi i dosjeve te ndryshme qe ju nuk e dini se nga ju vini (vetkrijim)
- 'WeCam' ju kycet dhe shkycet
- Fillojne te fshine file te ndryshme (pa urdherin tuaj)
- Poashtu fillojn te redaktohen file te ndryshme (pa urdherin tuaj)
Po paraqes kaq simptome , por duke e kuptuar ju me larte se cfare do te thot dhe cfare fuqie ka nje RAT besoj qe edhe mund ta kuptoni ju vet se kur kompjuteri juaj eshte i infektuar me nje RAT.
tuaj.
Viruset mund te kene qasje te mire duke infektuar ndonje dosje/sistem skedari , fotografi , apo duke hyr neper CD , DVD ,
USB , qe te kete mundesi te perhapet edhe neper kompjutera te tjere te ndryshem...
Disa gjera qe mund tju bejn deme , do i ceki ketu me poshte :
Trojan Horses
Computer Worms
Viruses
Keyloggers
Phishing
Torrents
RAT (Remote Administration Trojans)
Trojan Horses
Trojan horses metevertet jane te rrezikshem per PC'n tuaj , nje trojan qe hyn dhe ben zhvillimin e tij
ne PC'n tuaj , mund tju humbas kontrollen mbi PC juve dhe ta marre ne duart e tij , ku nje pirat apo
sulmuesi mund te kete edhe qasje te ndryshme mbi kopmjuterin tuaj , ne dallim me viruse keta jane te
pregaditur qe te bejn sulmin dhe shfrytezojne sistemin e infektuar.
Nje sulmuesi qe te fitoj qasje te mire ne sistem , viktima apo po e marrim si shembull ju duhet qe te merrni
nje skedar apo dosje e cila ka ekzekutim ne server ( ne kete menyre sulmuesi mund te marre mjaft qasje te
mbare mbi sistemin)....
Mbroni / fshini , trojanet nga kompjuteri juaj..
Ka menyra te llojllojshme qe ti fshini infektimi qe kane depertuar mbi kompjuterin tuaj... edhe ju vet e dini qe kete
e bejme permes ndonje antivirusi.
Nqs doni qe anti virusi ti fshije infektimet ne rregull , ju duhet qe cdo here ta beni update , dhe te kujdeseni per te..
Pervec antivursave kemi edhe programe te ndryshme qe mund te na ndihmojm ti fshijme trojanen qe jane ne kompjuterin tone
sic jane : anti malware , a-spyware etj...
Gjithnje edhe firewall jane te mire me qene se ndalojn piratin i cili don qe te zhvillojn ndonje sulm mbi kompjuterin/PC'n tuaj.
Computer worms(krimba)
Nje computer worm / kompjuteri krimb , eshte nje program , i cili vazhdimisht hyn ne sistemin kompjuterik tuajin
dhe fillon te beje deme te ndryshme , duke filluar qe te perhapet neper skedare te tera , dhe duke marre informata
qasje te shumta mbi PC'n tuaj , si dhe mund te hap porte te ndryshme te cilat i keni te mbrojtura nga firewall.
Ky shpesh here merret nga faqet e infektuara te ndryshme..
Mbroni / fshini , worms/krimbat nga kompjuteri juaj..
Ka menyra te shumta per ti fshira worms nga kompjuteri juaj , me qene se nje mas e madhe e kompjutereve kemi anti viruse
, ndonje here anti virusi mund te jete edhe i pa mundshem qe ti fshija keta krimba/worms , nga PC'ja juaj ...
Thjeshtu ju mund te perdorni mbrojtesa , scannera te ndryshem , sic jane anti malware , spybot etj , kurse sa i perket
antiviruseve me i preferuari eshte AVASTI ...
Viruses / Viruset
Virusi eshte nje program hollesisht i vogel , me nje permbajtje dedikuar shkaterrimit , i cili eshte i programuar qe te
hyj ne sistemin tuaj dhe te beje deme te ndryshme , ky eshte ne gjendje edhe te beje shumzimin e tij , dhe duke u perhapur
ne dosje , skedare te ndryshme , si dhe shpesh here ka nje rol caktues qe e kryen mbi sistemin tuaj...
Demet mund te jene te ndryshme nga ato te voglat , qe ju restartoj PC'n , prishin tastierin , minin , rrjetin , disa edhe
mund te pengojne ne ndonje program i cili deri tani ju ka funksionuar normalisht , e tani deri tek viruse qe mund tju bejne
dem sadopak duke ju bere nevoje formatimi ( duke hyr ne sistem , duke ju fshire dosje te nevojshme ne hard disk etj..).
Mbroni / fshini , viruset nga kompjuteri juaj..
Per te hequr ndonje virus nga kompjuteri juaj apo duke e ndaluar , shumica kemi nje njohuri te avancuar qe ta bejme kete ,
duke perdorur anti viruset tona , dhe duke i bere vazhdimisht update qe ata te kene nje force me te madhe , pervec ketyre mund
te perdorim edhe ndonje mbrojtes tjeter , psh : MalwareByte , Spybot etj....
Keyloggers
Keylogger eshte nje program kompjuterik , permes te cilit sulmuesi merr pajisjet tuaja harduerike .
Keyloggeri ka nje rol te caktuar , i cili lehte mund te marre informata te ndryshme tuajat , duke perfshire , fjalkalime/passwordet ,
te dhenat e bankes , credit card , me nje fjale nje mase te madhe te llogarive te cilat ju i keni shtypur ne kompjuterin tuaj...
E gjitha kjo behet permes nje dosje te vogel , ".exe" , e cila ka nje madhesi sadopak te vogel , sikurse e kam cekur ne temen
time "Udhezime per sigurimin e PC's tuaj" , se di se kush dhe sa nga ju e ka lexuar , aty kam cekur kete :
"ne qofte se eshte me madhesin 500-400kb apo me poshte ju preferoj
qe mos ta hapni me qene se viruset e krijuara ne .exe gati gjithmon kane nje madhesi te vogel , pra gjithmon
hapni vetem dosjet qe kane 1MB ose mbi , vec nqs ju jeni te sigurt qe ajo dosje duhet te jete aplikacioni
qe ju kerkoni ...."
Mbroni / fshini , keyloggeret nga kompjuteri juaj..
Per te hequr ndonje keylogger , gjithashtu mund te perdorni ndonje antivirus , por me shume ju kisha preferuar te perdorni ,
ndonje programe qe eshte dedikuar personalisht per ta ( per mbrojtje kunder tyre ) , sic eshte Anti Keylogger etj...
Phishing
Ne fusha , debate te ndrsyhme te sigurimit , phishing e kane quajtru nje pjes mjaft mashtruese . Ka nje qellim qe te beje
kopje identike qe ti nuk do dyshosh se eshte ndonje qellim keqberes , dhe na mashtron neve , ku permes kesaj gje na merr
informatat tona sic jane :
Fjalekalimi/Passwordi , CC / Credit Card , si dhe llogari te ndryshme ....
Ka edhe phishing te ndryshme , qe viktima nuk rrezohet vetem mbas kycjes se tij , me qene se ai phishing permban Javascript
por mbas ketyre metodave qe do i permendi me poshte :
Duke klikuar tek ndonje ADS , duke klikuar tek shikuar ndonje fotografi e cila automatikisht ta nderron URL'n/linkun ne address
bar dhe shume te tjera...
Mbroni vehten nga phishing....
Per te mbrojtur vehten nga phishing , ju mund ti ndihmoni vehtes dhe shoqeris tuaj , duke i raportuar , dhe duke ju treguar shoqerise
per ueba qe permbajn phishing ...
Torrents
Si te jemi te sigurt gjate shkarkimit te torrenteve
Po sigursisht qe mjaft jeni te njoftuar me metodat e reja qe perdoren per infektimin e dikujt ,permes nje programi , filmi etj . Ketu do spjegoj se sine mund te jemi te sigurt a jemi duke shkarkuar nje trojan apo thjesht nje file qe ne kemi kerkuar ?
Si fillim kurr nuk duhet te ngutemi , por gjithehere pasi te duam te shkarkojm nje torrent te shikojm se nga kush po e marrim , a eshte i besuar apo jo ? Une jy sygjeroj 'The Pirate Bay' , aty ku edhe une personalisht i shkarkoj . Gjithashtu nuk eshte e thene qe duhet shkarkuar nga vetem faqet me te njohura per ate lemi ne bote , apo ku ta di ndoshta edhe ato e kane ate file pikerisht te infektuar , bazohuni edhe tek komentet e personave me posht se cfare thone , jane te kenaqur me torrent , po ju ben probleme , apo eshte deshtim total shkarkimi i nje torrenti te tille , prap se prap nuk po them qe ato qe nuk kane komente mbi
to nuk jane te sigurta , por besoj qe permes opinioneve te shumices do ndihemi me te sigurt . Shpesh here edhe harronje qe te postojn nje kod serial te asaj se cfare shkarkohet dhe me vone kerkohet neper komente , ndodhe qe edhe nje person
ne komente te jap file te infektuar , edhe ketu ju njoftoj qe mos te nguteni te paret por te prisni se cfare ai tjeteri apo tjeret thone .
RAT (Remote Administration Trojans)
Eshte nje lloj i malware .
Pothuajse eshte mjeti me i rrezikshem dhe me i perdorshem nga 'hackeret' e avancuar , qe mundeson nje qasje fantastike ndaj kompjuterit te viktimes , duke filluar nga kontrollimi i tij , rroli i nje keyloggeri/stealeri, mund te kyc/ndez CAMEREN e kompjuterit te viktimes , fshire file/dosje te rendesishme , shkycje , te themi mundeson te beje gjera po sikurse te ishte para kompjuterit tuaj .
Do paraqes disa siptome qe mund te ju japin mundesi te dini a ini te infektuar nga nje 'RAT' (ketu do jene vetem disa , te cilat jane mjaft te pranishme tani per tani)
SIMPTOMET :
- Paraqitja e erroreve te ndryshme (nuk duhet te nguteni , sepse sdo te thot qe eshte 100% RAT)
- Interneti fillon te kete shpejtesi me te vogel (sikurse ta marrin forcen BOTAT gjate zhvillimit)
- Krijimi i dosjeve te ndryshme qe ju nuk e dini se nga ju vini (vetkrijim)
- 'WeCam' ju kycet dhe shkycet
- Fillojne te fshine file te ndryshme (pa urdherin tuaj)
- Poashtu fillojn te redaktohen file te ndryshme (pa urdherin tuaj)
Po paraqes kaq simptome , por duke e kuptuar ju me larte se cfare do te thot dhe cfare fuqie ka nje RAT besoj qe edhe mund ta kuptoni ju vet se kur kompjuteri juaj eshte i infektuar me nje RAT.