Populli ynë, i pasur në ide, i aftë per t’i tipizuar, i aftë për përgjithësime të drejta, vërejtjet dhe mendimet e tij rreth botës ose fenomeneve të saj, dëshirat dhe luftën për të sunduar mbi forcat e natyrës, qëndrimin dhe gjykimet e tij rreth marrëdhenieve në shoqëri i ka shprehur me anën e përrallave, fabulave, anekdotave, të cilat përbëjnë një pasuri shumë të madhe dhe të rëndësishme të folklorit tonë. Ai ka krijuar faqe të mrekullueshme me larmi të madhe motivesh, me një numër të madh personazhesh, me bëmat e të cilëve kemi shëtitur në një botë plot me çudira, ku enden pa frikë njerëzit e mirë duke luftuar vazhdimisht kundër të keqes, për të gjetur lumturinë.

Me ngjarjet që shtjellohen në prozën popullore populli na vë në kontakt me kushtet e prapambetjes dhe të pamundësisë për të përballuar fenomenet e egra të natyrës në kohërat më të hershme e më të errëta, na vë në kontakt me kushtet shoqërore në kohëra të ndryshme historike. Në thelbin e tregimeve popullore qëndron realiteti jetësor, lufta e vendosur dhe optimizmi. Me art të madh ka krijuar figura tipike me vlera të larta morale, figura të fuqishme heronjsh, të cilët si përfaqësues të forcave që protestojnë energjikisht kundër së keqes, luftojnë të papërkulur dhe triumfojnë.

Kërkimet rreth prozës sonë popullore kanë filluar aty nga gjysma e shekullit XIX. Gjashtë përrallat e para shqipe i ka botuar albanologu i njohur Hahn ne “Albanesische Studien” me 1854. Me 1875 folkloristi Italian Pitre botoi 12 përralla arbëreshe.

Por ai që shquhet nga të parët për kërkime rreth prozës popullore shqiptare është Thimi Mitkoja. Me përrallat që ka botuar më 1878, në vëllimin e përmendur “Bleta Shqiptare” ato që u gjetën në dorëshkrimet e tij në Pragë, me 1950 dhe ato që kane botuar të tjerë, por që ja u kishte derguar Thimi Mitkoja, ai ka mbledhur rreth 36 përralla dhe anekdota. Mitkoja shquhet për kërkime dhe botimet e tij të prozës, për kujdesin e madh që ka treguar në zgjedhjen dhe transkriptimin e tyre, për kërkimin e tregimtarëve të aftë. Gjithashtu francezi August Dozon me 1879 ka botuar 25 përralla.

Midis viteve 1885-1886 revista arbëreshe “Fjamuri i Arbërit” botoi disa përralla arbëreshe. Midis mbledhësve të huaj shquhet Holger Pedersen, i cili më 1895 botoi ne vëllimin “Albanesische Text emit Glosar” 12 përralla, mbledhur ne Çamëri. Pederseni dallohet për kujdesin e madh që ka treguar në redaktim, duke ruajtur të gjitha elementet gjuhësore, si dhe te tregimit. Gjithashtu me 1881-1883 J.U.Jarnik, albanolog çek, botoi 38 tregime shkodrane. Në koloninë shqiptare të Borgo Ericis, Dalmaci, ka mbledhur e botuar më 1937 tri tregime linguisti Italian Tagliavini. Më 1936, në vëllimin “Folklor shqiptar” janë botuar 11 tregime. Më 1939 u botuan në vëllimin IV te serisë së “Visareve të Kombit” 26 përralla.

Një botim më i plotë i përrallave shqipe u bë më 1942 në dy vëllime “Përralla Kombëtare”, ku përfshihen 25 fabula, përralla dhe anekdota.

Për tregimin shqip është treguar edhe një farë interesi në shkallë europiane. Këtë e tregojnë disa botime në gjuhë të huaj. J.G.Hahn, më 1864, për qëllime studimi botoi një përmbledhje në gjermanisht me përralla shqiptare. Francezi Dozon me 1881, përrallat e vëllimit të sipërpërmendur i botoi edhe në frëngjisht.

Albanologu i degjuar Maksimilian Lamberc, i cili më 1922, në vëllimin “Zëischen Drini und Voiussa” botoi 19 përralla shqipe, më 1954- 1955 në librin “Geflugelte Schvester” botoi të përkthyera në gjermanisht mjaft përralla shqipe. Më 1955 u përkthyen në hungarisht përrallat e vëllimit “Përralla popullore shqiptare” botuar më 1954 nga komisioni i Folklorit prane ish Institutit të Shkencave.

Puna më e mirë kërkimore në lëmin e prozës popullore, u bë mbas vitit 1944, domethënë mbas Çlirimit të Shqipërisë. Ekspeditat vjetore duke nisur që nga viti 1949 patën përfundime shumë të mira. Shtrirja e kërkimeve me ndihmën e bashkëpunëtorëve të jashtëm, jo profesionistë, në zona të paeksploruara fare, e pasuroi arkivin me fond të ri subjektesh, motivesh dhe personazhesh. Kërkimet u bënë kudo, si në Kavaje, Devoll, Myzeqe, Kurvelesh, Përmet, Krujë, Kukës, Dibër, zona të cilat ishin pothuaj fare të pakërkuara. Këto kërkime kane treguar se tekstet e botuara më parë nuk kanë mundur përfaqësojne veçse një pjesë të prozës popullore shqiptare. Tekstet dibrane (40) të dorëshkrimit “Rranzë Votrës Dibrane” të Haki Stërmillit, 40 përralla mbledhur nga Shqfqet Hoxha në Lumë, tekstet e mbledhura ne Mat, në Skrapar, në Bregun e Detit kanë plotësuar një boshllëk të ndjeshëm.

Gjatë këtyre kërkimeve doli në dritë se proza popullore jeton e freskët në kujtesën e popullit tonë. Megjithë ndryshimet e mëdha shoqërore, me gjithë zhvillimin e madh të shkencës dhe teknikës, përralla vazhdon të argëtojë fantazinë e të vegjëlve, të ushqejë kuriozitetin e të mëdhenjve me ato mrekulli të çuditshme, edhe pse si të rriturit edhe të vegjëlit i bën të qeshin nën buzë. Krejt ndryshe ndodh me anekdotën. Ajo ështe kripa e bisedës së përditshme të njerëzve. Me vetinë e saj për të goditur veset, me mprehtësinë e tregimit e të ndërtimit, mbetet një armë e fuqishme edukative dhe e shumëanshme, i adaptohet lehtë aktualitetit, duke mbetur vazhdimisht si ushqim i një të qeshure të madhe nga zgjidhjet e saj të papritura si dhe aftësinë për të tërhequr pas vetes të gjitha moshat.

Proza popullore ështe e shumëllojshme. Në gjininë e saj hyjnë gojëdhanat, përrallat, fabulat dhe anekdotat, të cilat si nga motivet, ashtu dhe nga mënyra e shtjellimit të tyre, dallohen nga njera-tjetra.

“Kripa e bisedës” Përveç asaj që është shkruar për anekdota nga Eva S. dua të shtoi se anekdotat janë përdorë në odat shqiptare në prezencën e mikut dhe armikut. Qëllimi i anekdotave ka qenë që të flitet në mënyrë aq të përkryer, sa që të pa diturit mos ta kuptojnë bile për momentin e sidomos mos ta kuptojnë bashibozukët e okupatorit të vendit tonë. Përmbledhja më e përkryer e prozës popullore në Kosovë është ajo e Prof. Anton Çetës, tani e Rukiqit e kështu me radhë. Andaj, pasi që unë i takoj një familje të drejtpërdrejt nga e cila janë shkruar anekdota, jam i mendimit të shkruaj ato burimore të gjyshit dhe stërgjyshit tim, pastaj ti ndaj sipas regjioneve, pasi që ato Anton Çeta nuk i ka sistemuar sipas regjioneve. Andaj zonja Eva me të drejt anekdotat i ke quajtur “kripa e bisedës”, sepse anekdotat gjatë kohës së okupimit kanë lozë rol të jashtëzakonshëm në trevat e popullit shqiptar duke depërtuar në çdo porë të këtyre trevave. Edhe pse nuk është koha e anekdotava pas këtij bumi elektronik, bile përmes tyre të përkujtojmë dhe ti nderonim pishtaret e diturisë së asaj kohe.

Rexhë Hyseni i Bollopjës (Shishicës)
S’fillohet muhabeti dy dakika para yftarit
Rexhë Hyseni i katunit Shushicë ish kanë plak i meçem edhe shpijanik. I shkonë ni mik ne konak gjatë Ramazanit. E shtrojnë sofrën dy dakika para yftarit. Edhe bash n’qato dy dakika para yftarit mysafiri e vetë:
- Sa djem i kie?
Ky po thotë:
- Pusho! Edhe mysafiri nuk foli.
Bajnë yftar dhezin duhan edhe pinë kafe. Dikur Rexha i përgjigjet e i thotë:
- I kam pesë djem.
- A i ki t’martuem?
- I kam dy.
- A kanë thmi?
- Kanë.
Besa e kam ditë heret qi ma çon kaq gat e për qata të thash: “Pusho”, se s’fillon muhabeti dy dakika para yftari. Tregoi Mujë Loshi i Padalishtës, përmbledhës Anton Çeta. Salihaj stërnip i Rexhë Hysenit.

Si i trembi i zoti i shtëpisë mysafirët frikacakë
Çohen dy drenicas e nisen me shku n’Istog me blu drithë kah shkojnë hijnë në Bellopojë (Shushicë) nja tre sahat para akshami me ba konak. Istogu prej atyhi nuk ka përmi ni sahat e gjysë. Kur hinë mrena i vet i zoti i shpisë:
- Ku jeni nisë?
- Po shkojmë me blu n’Istog.
Këti i vjen mërzi qi Istogu aq ngat e kta me lypë konak tre sahat para akshami. Mendon me veti: “s’e la pa i tutë e mi çue” Del e thrret t’vllajn e i thotë:
- I kam dy killa baskija n’letër. Bimi n’odë e gjuaj n’krevet pej s’largti edhe thuej: “T’bani selam Regjë Hyseni, qita fishek t’i qoi edhe vet, tha, vi dikur se sonte t’rrethon bylykbashi”.
Vllau mas ni copë here hini n’odë e i gjou baskijat dhe tha:
- Selam t’bani Rexhë Hyseni e m’tha qi sonte jemi t’rrethuem prej bylykbashi e t’i çoi qeta fishek e ma vonë vjen edhe ai me qinru me ne.
I zoti i shpisë tha:
- Ani, hajrli koftë e shyqyr qi na qilluen qita mysafirë e na ndihmojnë.
Mysafirët ja nisin p’i kqyrin diellin. Tha njani:
- More a mujmi me mrri ne Istog deri në aksham?
Tjetri tha:
- Po more heret tuk a, shkojmë boll.
Edhe u çuen, lypen iz pej t’zotit shpisë, i ngjiten kijet e ikën. (versioni i Mujë Loshit, ndërsa në vazhdim shtesë e babait tim thotëNjëri nga mysafirët kishte qëndruar në odë dhe thotë: “të mirën qe na ka ba Regjë Hyseni edhe n’deksha do te qëndroi me juve”. Kur vjen Regjë Hyseni atë e cakton te ura e Bellopojës i cili tërë natën ruan, ndërsa meshkujt e Regjës së bashku me Regjën flenë pa kurrfarë kasaveti. Në mëngjes, Regja e merr mysafirin, hajn mëngjes, pinë kafe dhe atëherë Regja i thotë: “mik i dashtun, prej sodit ti je mik i kësajë shpije, tjerët nuk guxojnë me ja mësy ma për konak te Regjë Hyseni. Kështu që edhe sot nga ajo ditë jemi të miqësuar me Dërvishajt e Leqinës.

Sa fytyra i ka burri
Ishin kanë tubue moti burrat në ni katun. Po i pvet ni plak*)
- Sa ftyra i ka burri ?
U munden ata burrat qi ishin tubue aty e kërkush nuk diti me ja dhanë xhevapin si duhet. Thojshin:
- Njeri ni ftyrë e ka.
- Jo, - u tha plaku – nuk ka sall ni ftyrë. Burri i ka tri ftyra: ata qi jan të nershëm qi punojnë drejt, e kanë ftyrën e bardhë; ata qi punojnë me paj e me ryshfet, e kanë ftyrën e kuqe, se n’mishliz tanë e dinë qe punon me t’padrejt dhe ati i kuqet ftyra; ata qi bajnë keq e qi vjedhin, e kanë ftyrën e zezë, se kërkush nuk i banë sajgi e nuk i don.
*) Në një variant të shënuar në katundin Rudnik prej Fehrat Isufit, pyetjen se “sa fytyra i ka burri” ja ka bërë Asllan Pasha i Pejës, Rexhë Hysenit të Bollopojës, e ky i fundi është përgjigjur në këtë mënyrë.

Pleqnija e parë e Ramadan Shbanit
Ramadan Shababni e kish pasë babë Shaban Kajtazin. Shabani plak dhe e len kama e dora. Ish kan ba ni pleqni. Por tu mos mujt Shbani me shkue e çonë t’birin. Edhe i thotë t’birit:
Shko n’at pleqni dhe ruju pej fjalve se aty asht Regjë Hyseni i Bellopojës e asht njeri shumë i meçëm e mos t’nxen n’fjalë. Aty ka pasë edhe tjerë pleqnarë. Nejse, Ramadani shkon. Kur shkon, bashkohen gjithë pleqnarët m’e pleqnu atë punë shka ish kanë nevoja. Kur del Ramadani me shkue n’oborr, njani prej atyne ja lëshon në dorë dy lira per me ja pleqnue punën n’dobi të tina. Hinë n’pleqni , Ramadani edhe i ri. Oda për hatër t’babës, ja lanë pleqninë Ramdanit me pleqnue edhe me pre atë punë n’dobi t’njanit. Rexhë Hyseni kish pa folë.
- Ramadan a je kanë najherë çoban?
- Po.
- A ke lue najherë me pulla?
- Po kam lue.
- Na. kur lujshim ktu ni her, m’e çue tengerlang në gropë, nuk e njihshim, por vetëm pikë n’gropë. At’herë i merrshim pullat.
U marue puna, shkuen pej shpije. Kur shkon Ramadani te shpija, baba pe vetë Ramadanin. I thotë: A ke n’at pleqni, bre bir?
- Po.
- Po a ish kanë edhe Rexhë Hyseni aty?
- Po.
- Kush e dau pleqninë ?
- Ma lanë mue, babë.
- Po a foli Rexhë Hyseni naj sen ?
- Vallahi kurgja s’ka folë, edhe qysh m’ke kallxue për njeri të meçëm, Rexha nuk ish kanë aq njeri i meçëm.
- Po helbete, pa folë dishka Rexha nuk ban me kanë.
- Vetëm ni fjalë e ka folë.
- Çka tha ?
- Na kallxoij për lojën e pullave: “N’koftë se nxinet pikë n’gropë, na e kemi marrë taman edhe i kemi marrë pullat. N’koftë se shkon tengerlang n’gropë, nuk kem mujt me i marrë.
Plakut, babës së Ramadanit , i qillon pishtolja afër. E merr pishtolen edhe ja shtjen djalit n’gjyks edhe thot:
- Qiti lirat qi i paske hangër!
Djali u detyrue mi qitë lirat qe i kish marrë me e pleqnu punën n’interes t’njanës palë. Pej at’heri e deri n’dekën e ti Ramadan Shabani ma pleqni t’keqe nuk ka da.

E pastë në qafë vajtja e vet
Ish kanë ni çikë. E japin e shkon te burri. Mas pak ditë ik çika pej ati burri e shkonë e merr ni tjetër burrë. Mas disa dite e len edhe këtë burrë e merr të tretin burrë. Pej te tretit iku e u kthye te burri i parë. Çohet burri i tretë ni ditë, e pret dhe e vret. Kur duel islihati mi pajtue gjaqet, Rexhë Hyseni i Uçës (Shushicës), kët e preu gjysë gjaku.
Mas pesë vjete duel Haxhi Zeka me islihat me i pajtue tjerat gjaqe. Nëna e kësajë gruaje u ankue te Haxhi Zeka:
- Qysh u ba, t’gjitha gjaqet iu paguen t’plota e gjaku i çikës s’eme met gjysë gjaku ?
Haxhi Zeka tha:
- T’pastë n’qafë islihati i parë.
Rexhë Hyseni ish kanë edhe ai n’kët islihatin e dytë. Çohet e thot:
- E pastë n’qafë kajtja e vet se çdo njeri qi e fshin kajtja përpara edhe e tepro, ai e hup vleftën.
Me pasë kanë ajo e nerës s’i kish nrrue tre burra e me u kthy prap te i pari. Për qata i ka hup vlefta e ja ka pre gjys gjaku

N’kohën e turkut, Pasha ish vendosë në Prizren. Thërret qatipin e vet dhe e qon te Haxhi Zeka, me ba me dije Haxhi Zekën që ushtria turke mu vendosë në Pejë. Haxhi Zeka thërret Rexhë Hysenin e Shushicës mu marr vesh çka me ba. Rexhë Hyseni ashtu i veshun me hërrkë e tesha të zhgunta ish ungjë në një vend në odën e Haxhi Zekës. Haxhi Zeka në një formë për ti rezistua qatipit, mendonte e nuk fliste. Gjatë pushimit të Haxhi Zekës, qatipi pyet Rexhë Hysenin:
-Po ti zhgunë kush je ?
Rexhë Hyseni i përgjigjet:
-Unë jam një katunar i ni katuni qe i thonë Shushicë.
Qatipi kishte ndegju për emnin e ti e po i thotë:
-Ju atje kur ju sëmuhen thmija qysh i shnoshni ?
-Kur na sëmuhen thmija i çojmë te hoxha mi shkru hajmeli, mos i baftë punë të hogja e çojmë te prifti, mos i baftë punë prifti e çojmë te popi. Po edhe ky mos i baft punë Zoti e ka falë e Zoti ja merr shpirtin kur don Ai.
-Qatipi, jo, jo thmijen duhet me qu te doktorri.
-Rexha, na nuk kemi doktorr edhe me pasë doktorr thmija jonë nuk dijnë çka janë ilaqet e nuk dijnë mi përdorë !
-Qatipi, jo unë të mësoj qysh me shti thmijen me pi ilaçin. Nëse thmija nuk dijnë edhe nuk donë me pi ilaçin, duhet me nxanë me zor e me ja mshelë hunen me gishta, thmija nuk ka qare pa marrë frymë e qel gojën, Atëher ja qet ilaçin në gojë.
Kur Rexhë Hyseni e muar vesh se dojnë me shti Haxhi Zekën me nënshkrua marrëveshjen me zor, Rgjë Hyseni i thotë qatipit:
-Zotni thmija jonë nuk i marrin ilaqet me zor, merr pistolen e ja rrasë në gropë të fytit e i thotë:Ktheu anej ka je ardhë, se besën e Zotit po ta jepi pa të vra se la.
Atëher qatipi shkon në Prizren pa nënshkrua kurrëfar marrëveshje me Haxhi Zekën për ti sjellë ushtrinë turke në Pejë. (Anton Çeta në “Jetën e Re të viteve të gjashtëdhjeta)

Atë vit me ka pjellë mushka...
Në Has të Gjakovës flitet se Rexhë Hyseni qenka i mençur. Bëhen tre shokë e shkojnë me provu a është e vërtetë apo jo. Po sa mbrrijnë te kulla e Rexhë Hysenit, thërrasin:
-O Rexhë Hyseni a don mysafir !
-Rexha: mirë se u ka pru Zoti.
Pas darke bisedën e fillojnë me këtë pyetje:
-O Rexhë e ke pas ni që para tri vjetësh na u’ka pas krym krypa ?
-Rexha, e di, at vjet me ka pjellë mushka e kanë marrë tambël mushke mi hjek krymat nga krypa e Juaj !!!
Me këtë kanë treguar se as kripa nuk krimet, por as mushka nuk pjellë. (tregoi Hysen Hiti – Uçë 98 vjeç)

Flamuri Shqiptar, Gjirokastra dhe Atdhedashuria
Ngrihej çdo mëngjes dhe hidhte sytë në qytet, por nuk shihte asnjë flamur shqiptar të valëvitej. Sytë përballeshin vetëm me flamurin e shtetit fqinj, i cili ngrihej në ndërtesën e konsullatës greke. Konsullata, me kërkesën e palës greke, vite më parë, është ngritur në qendër të qytetit. Tajarin nuk e dëshpëronte prania e këtij flamuri.

Është normal, thoshte ai. Flamuri i tyre valëvitet në godinën ku ata kanë konsullatën. Dhe kjo është gjë e mirë. Po pse të mos ketë dhe një flamur shqiptar në një vend të dukshëm. Kjo e mundonte shumë. Ndaj një ditë, profesori i gjimnazit të Gjirokastrës, Tajar Kokalari, mori një flamur shqiptar kuq e zi, me shqiponjën dykrerëshe, dhe e vendosi në cep të çatisë së lokalit të tij, një tip kafeneje, ngritur përballë konsullatës greke. Disa ditë ishte lumturuar duke parë përditë këtë flamur të valëvitej, krahas flamurit bardh e blu. Por një ditë gjithçka ishte përmbysur. Herët në mëngjes ai vjen të hap lokalin, por nuk i bëri dora të fuste çelësin në bravën e derës. I mungonte simboli i kombit të vet. Flamurin e tij të dashur, jo vetëm që ia kishin hequr nga vendi ku valëvitej, por e kishin hedhur në përrua. Tajar Kokalari, ky burrë i fortë rreth të shtatëdhjetave, mësues në vite dhe njeri që i dhimbset ky vend, interesat e tij, njeri që ndjen dhimbje për të gjallë e të rënë të këtij kombi, atë ditë pësoi një trishtim të madh. U ul buzë trotuarit, vuri të dy duart mbi ballë dhe e lëshoi kokën mbi to, sikur qafa të mos kishte më fuqi ta mbante kokën sipër vetes. Qëndroi ashtu disa çaste, i përhumbur e zhytur në mendimet e veta. Kushedi sa kohë do të kishte qëndruar në atë pozicion, sikur të mos i afrohej i vëllai, Nuri Kokalari, i cili vuri re shqetësimin dhe e pyeti me merakun e vëllait, se çfarë kishte që nuk po hapte lokalin. Tajari u shkund sikur të zgjohej nga ndonjë gjumë i thellë dhe me sy të përlotur i thotë të vëllait se i kishin hequr flamurin. Nuriu e kishte venë re mungesën e simbolit kuq e zi, por për ta qetësuar Tajarin i thotë:

- Mos u mërzit, ore vëlla, se gjejmë një flamur tjetër dhe e vendosim prapë këtu.

- Mirë, po e vendosim prapë, po kush e ruan? Flamurin grek e ruan polici shqiptar, por flamurin shqiptar kush e ruan? Ata e ruajnë nga shqiptarët mos e heqin, gjë që nuk bën vaki. Po ne kush na e ruan flamurin nga grekët, apo ata që janë kokë e këmbë në shërbim të tyre? Nuk them, në Shqipëri jemi, mes shqiptarëve jetojmë, por paska prej tyre që nuk e duan Shqipërinë. Puna është ta gjejmë se cili është ai qen bir qeni që ka hequr flamurin. Përse tërë kjo armiqësi? Ne duam të jetojmë në paqe, në harmoni, por pa prekur njëri tjetrin në interesat kombëtare. Nuk është nevoja ta ruajmë. Ne jemi në vendin tonë, – shton Nuriu.

- Po të ishim në vendin tonë, përse na hiqet flamuri? Dhe u ngrit rrëmbimthi, ftoi të vëllanë për ta ndihmuar dhe po vështronin për rreth, mos gjenin ndonjë gjurmë. Pas rreth një ore e gjejnë të hedhur në një përrua, aty pranë dhe u hidhëruan edhe më shumë. E mori flamurin në dorë, e puthi dhe vuri re se ishte dëmtuar.

- Do ta rivendosim, por do të marrim masa për ta ruajtur, – tha ai, pa e parë të vëllanë në sy. Hapi lokalin dhe në çast dhjet vet që prisnin në këmbë dhe shihnin hutimin e pronarëve, u futën brenda. Atë ditë në qendër të bisedës ishte flamuri. Tajari u kërkonte ndihmë për të financuar në ruajtjen e flamurit. Dikush nga të pranishmit habitej me këtë kërkesë, ndonjë tjetër i jepte të drejtë, pasi sipas tij, ka shumë njerëz që nuk e duan vatanin, që u shërbejnë të huajve. Njerëzit shtoheshin një e nga e një dhe pas dy ore lokali nuk kishte më vend për t’u ulur. Ranë dakord, kush 5000 lekë në muaj, kush 3000 lekë, Tajari 100.000 lekë dhe mundën të grumbullonin 215 mijë lekë. U vendos që kjo shumë do të paguhej nga të gjithë për çdo muaj, pasi do të paguanin një person, i cili do të përgjigjej për ruajtjen e flamurit. Tajari u tha se do të vazhdonin të kërkonin ndihma edhe nga të tjerë dhe po u gjetën më shumë burime, kuota mujore do të pakësohej, sidomos për ata të moshuar që i hiqnin nga pensioni i vogël që marrin në muaj.

A është gabimi i parë ma i madh, a i dyti ?
Çohet Halil Dervishi i Istogut e shkon te Imer Selmani i Shushicës mi ble katër lisa. Lisi kushtojke ka ni lirë katër lira. Halili lakmon e pren edhe ni lisë, bahen pesë lisa të prem. Imeri i merr katër lira. Kur shkon Halili me marrë kerrin mi bajt lisat, Halili shkon te lisat, i she qe janë pre pesë lisa. Atëher e merr sakicën e i prishë tan lisat. Kur vjen Halili e sheh çka u ba, idhnohet e ja lyp lirat. Imeri shkon te Rexhë Hyseni dhe e thrret me ja da atë pleqni. Rexha i merr katër lira dhe dy lira ja jep Halil Dervishit e dy lira Imer Selmanit. Halili i pa knaqun, shkon e thërret Haxhi Zekën. Haxhi Zeka i lypë dy lira të Imeri dhe ja kthenë Halilit. Atëher Hysen Rexha ish kan i drejt, po i serrt shumë e i shkojnë lotë për faqe. Haxhija i thotë: “çka ki Rexhë Hyseni qi po kanë ?” Rexha i thotë: “a ma i ranë ashtë faji i parë, apo i dyti!” Haxhi Zeka e vetë çysh o kanë puna? Rexha i kallon fije për pe. Haxhi Zeka e qon rrogëtarin e vet i thotë: Shko, sa ma çpejt thirrma Halil Dervishin. Rrogtari e kthen Halilin pej rruge dhe shkojnë te Haxhi Zeka. Haxhi Zeka i thotë: “qiti katër lira ne çergë, Halili i qet lirat. Haxhija dy lira ja jep Imerit e dy lira Halilit dhe i thotë: mos e mashtro hallkun e hajt tash!” E Rexha ka thanë: “qaj qe e nisë qesatin ma i pari, ai ashtë gabimçar!” (tregoi Ramë Hyseni nga Shushica, vjeç 88).

Rreha e derës së Ramadan Shabanit – barabar me nji gjak
N’ditë të t’mretit kish pas ba vaki me u pleqnu edhe shpija e Ramadan Shabanit. I vllaj i ti, Tafili, e kish pas rreh njanin fort. Pleqnija u ba n’Fushë t’hanit të bajraktarit t’Kishnarekës. Aty n’Log t’Nokës ishin kanë tubue pleqt e fisit. Po e presin qe po vjen Ramadani me i ni fjalët. Ramadani, edhe pse ish plaku i dheut, masi ish puna e vllaut ti, nuk rake me pleqnu vetin. Pra kët pleqni ja kishin pas lanun Adem Bajraktarit të Kishnarekës. Kur mrrini Ramadani n’at tubim, masi folen me ta, Ramadani e dike se çka duhet me folë ma s’pari e kish pas thanë:
-Puna e marë u koftë, ju burrat e dheut, qe jeni tubu n’kët vend për me da kët pleqni. Pra m’takon mu me folë ma s’pari po flas. Unë jam Ramadan Shabani. Baba i jem kur e kish pa shti kofen në bunarë për të paren herë, kish pa nxjerrë mjaltë, kur e ka shti kofen e dytë, kish pas nxjerrë sheqer, e kur e kish pas shti kofen e tretë, kish pas nxjerrë xehër pej bunarit. Pra, ti bajraktar e ju burra, puna e marë ju koftë e pleqnoni si t’jau merr menja se unë ma s’kam çka me folë.
Ramadanit s’ju desht me ja marrë dorzanin se e dishin qe nuk e prish marimin. U largu prej tubimi e shkoj në ni ven tjetër e po pret se qysh do t’ja lidhshin kryet asaj pleqnije. Pleqt e tubuem aty i kishin pas thanë Ademit:
-Fol pra qysh po ta merr menja me da kët pleqni ?
Ademi tha:
-Unë po flas e mos ja qillofsha ju m’nihmoni. Rreha, me Kanun t’Lekës asht pagu gjys gjaku, po duhet me pleqnu derën e Ramadan Shabanit. Unë po ja qes edhe ni gjysë ma tepër e me pagu tamam si për gjakEdhe qashtu fjet pleqnija. Dikur e thirren edhe Ramadanin, e Adem Bajraktari po ja njeh fjalët. I tha:
-Ramadan Shabani ta kemi ta kemi ngarku kerrin randë, pse mendum qi duhet. Rrehën e derës tane e lamë barabar me ni gjak. A po i rrinë pleqnisë ?
-Po – tha Ramadani ,-edhe shkepi ni ren cigare. E pleqt i thanë:
-Çou merre n’gryk (me atë qi ishte rrehë).
Masi u hallashtisën nëmje veti, Adem Bajraktari i tha ati qi ish rrehë:
-Çka po i falë shpisë Ramadan Shabanit për burrni ?
-Masi asht fjala për shpinë e Ramdan Shabanit – tha i rrehuni – po ja fali gjysën e gjakut, kështu qi edhe kjo rrehë me metë motra me të tjerat.

Nipi i Shaban Binakut dhe i Shaban Dakut

N’malsi t’Gjakovës Shaba’Binakt janë kanë t’permenun. Vet Shaba’Binaku ish kanë burr i meçëme plak kuveni. Nipi i ti (djali i djalit) e kish pasë dajë Shaba’Dakun, qi nuk ish kanë i zoti pej fjale e s’ja kish pas vu veshin shumë.
Kish pa qillu ky nip i Shaba’Binakut n’i odë ku ishin kanë mledhë bajagi do burra. Ata ishin tuj folë marë e mbrapshtë, pa i zgjidh fjalët shumë.
Atëher ja priti ky:
-Burra, zgjidhni fjalët e mos me kqyrni mue se unë, n’ja qillofsha n’fjalë, tham “jam nipi i Shaba’Binakut” e n’mos ja qillofsha tham: “jam nipi i Shaba’Dakut”, se e kam daj.

Ma mirë ta dredhi pushkën kah bunari
Ishin kan pas mledhë katër a pesë burra e ishn kanë tu u gjue me mesele. Bajagi i kishin egërsue fjelët. Njani pej tyne pe sheh qi nuk i kanë punët mirë, se po gjuhen koxha p’ër’ime. Po do me ja nalë fjalët. Jau qiti qit mesele:
-Burra, - tha – falmëni pak se po jau kallxoi ni mesele:
“Ish kanë njani i Prekorupës. E kish pas ble ni pushkë t’re në vekt t’mretit. E bleu pushkën e po don me provu a dhezë a nuk dhezë, e po don me qitë ni here me ta. E mushi pushkën e nreqi n’faqe e po don me qitë. E kthej pej Ali Metve t'Gjurgjevikut. Dikur i ra n’men e po i thot veti:
-S’po guxoj knej me qit se janë Ali Met’ e Gjurgjevikut e tutna jau shoh sherrin. E kthej pushkën n’tjetrën anë, pej Kijeve. Prap u kujtue e tha:
-Jo, edhe knej s’guxoi se jan Shaba’ Kajtazt e Kijevës.
E dredhi pushën n’anën e tretë, pej Arllati. Prap po i thot veti:
-Edhe knej, besa, nuk guxoj, se janë Bujupt e Arllatit.
E dredhi n’anën e katërt, kah Drenica. U kujtu prap e tha me vedi:
-Edhe knej s’guxoj se n’Drenicë a Xhamajl Obrija.
At’herë e kish pas’i bunar për skejt e, për m’e provue pushkën, tha:
-Ma mirë p’e dredhi n’bunar, se qitu nuk m’del kurrfarë sherri. –dhe e shprazi pushkën.”
Edhe ju burra, bajani si aj motit e mos u gjuni me fjalë t’rrepta se, fjala qi e vret kan nuk i duhet, ma mirë maje e mos e fol se, as burrat nuk ta lanë fjalën.