Termetet jane perkufizuar si levizje te shpejta te kores se tokes si pasoje e shpeshtimit te valeve sizmike qe krijohen nga clirimi i energjise mekanike te akumuluar ne shkembinjte.

Pika ne thellesi te tokes nga e cila perhapen valet sizmike quhet hipoqender, ndersa projeksioni i saj ne siperfaqen e tokes quhet epiqender.

Ngjarjet sizmike klasifikohen ne siperfaqesore, te ndermjetme ose te thella, bazuar ne thellesine e hipoqendres, qe varion ne rreth 700 km. Ndersa valet sizmike te termetit klasifikohen ne primare, sekondare dhe siperfaqesore.

Valet primare (me shpejtesi perhapjeje midis 5.5 dhe 13.6 km/s) dhe valet sekondare (me shpejtesi perhapjeje midis 3.5 dhe 7.3 km/s) e kane origjinen nga hipoqendra, ndersa valet siperfaqesore (me shpejtesi rreth 3.5 km/s) e kane origjinen nga epiqendra.

Sdudiuesit kane zbuluar se valet primare dhe sekondare gjenerojne levizje vibruese (dridhje) nderda valet siperfaqesore kryejne levizje horizontale ose valezuese. Studimi i termeteve ka bere klasifikimin e tyre ne baze te intensitetit te fenomenit te regjistruar dhe te sasise se energjise se cliruar. Keshtu jane perkufizuar disa shkalle matjeje nga te cilat me te famshme jane Mercalli qe shpreh forcen e dukshme te termetit si dhe ajo Rihter qe shpreh sasine e energjise se prodhuar ne epiqendren e saj.

Te gjitha keto na lejojne qe te kuptojme se cilat jane mekanizmat gjeofizike baze, sipas tezave me te konsoliduara mbi gjeologjine e planetit e te aktivitetit sizmik. Duhet te arsyetojme gjithmone mbi te dhenat e rendesishme qe kemi e mbi deshmite eksperimentale ose ne te dhenat reale qe kemi ne dispozicionin tone.

Aktivitet sizmik ne rritje

Prej disa vitesh po flitet gjithnje e me shume per aktivitetin sizmik gjithnje e ne rritje, si persa i perket shpeshtesise se ngjarjeve sizmike, energjise se prodhuar, ashtu edhe persa i perket gjetjes se zonave qe historikisht nuk kane qene goditur nga kjo fatkeqesi.

Mund te permendim faktin se ne vitet 2002 – 2003 ndodhen dy termete te forta (me Magnitude 4.8 Rihter- me i forti ne me shume se 10 vjet) ne vende si Britania e Madhe qe zakonisht nuk ka qene goditur nga termetet dhe nuk eshte shquar per aktivitet te forte sizmik.
Ndjenja e humbjes dhe e ankthit per tragjedite e fundit qe kane goditur shume popuj, i shtohet mijera pyetjeve per te cilat shkencetaret po perpiqen te gjejne nje zgjidhje.

Perse kaq shume termete dhe me kete shpeshtesi te frikshme?

Ne te shkuaren kishte lajme per termete shume te forte, shkaterrues, qe shkaktonin mijera te vdekur, por ama ndodhnin ne nje periudhe kohore te gjate nga njeri tjetri. Ndersa tani kemi nje shpeshtesi qe duket sikur eshte pershpejtuar qe nga gushti i vitit 1999 kur ra termeti ne Izmir te Turqise qe shkaktoi vdekjen e 17 000 personave.