Ishulli Outer Hebrides eshte pjese e Skocise dhe eshte nje prej vendeve me te vetmuara ne te gjithe boten.

Ishujt Flannan, te njohur gjithashtu si Seven Hunters, jane shtate ishuj te pabanuar ne pjesen me te larget, dhe ne dhjetor te vitit 1990, nje prej me te medhenjeve te ketyre, Eilean Mor (Gaelic - "Ishull i madh"), u be i famshem kur te tre rojtaret e fareve u zhduken ne menyre te mistershme.

Oqeani Atlantik tek Ishujt Flannan eshte i forte dhe i pabese. Shume anije kane humbur aty dhe me ne fund ne vitin 1895, nje far me ne fund u ndertua ne Eilean Mor, nje ndertim me nje veshtiresi logjistike shume te madhe, duke qene se materialet e ndertimit duhet te ngjiteshin ne nje shkemb 45 metra te larte.

Pasi me ne fund ndertimi i lodhshmem mbaroi, u caktuan per atje tre rojtare te farit: kryesori James Ducat, asistenti i pare Thomas Marshall, dhe asistenti i dyte Donald McArthur. Te tre burrat ishin veterane te stuhive; Ducati ishte 43 vjec, dhe kishte me shume se 20 vjet eksperience ne mbajtjen e fareve.

Ruajtesit e farit punonin me rradhe roje ku secili grup rrinte per 14 dite dhe nderrimi i turneve ishte me rotacion. Ushqimi dhe funrnizimet ju silleshin atyre. Ne mesin e dhjetorit, nje prej te treve duhet te kthehej ne vendin e tij dhe do te zevendesohej nga nje ruajtes i quajtur Joseph Moore.
Fati kishte filluar operimin e tij normale qe prej pak me shume se nje vit kur ne 14 dhjetor 1900, nje stuhi e tmerrshme goditi brigjet e Skocise.

Qe te nesermen ne mbremje, ne daten 15 dhjetor, kapiteni Holman i nje anije qe po lundronte aty prane, vuri re qe fari i Eilean Mos ishte i fikur dhe e raportoi kete fant ne stacionin me te afert me kod Mors.

Qe te nesermen kishte serish stuhi. Vetem nje dite pas Krishtlindjeve koha u qetesua mjaftueshem per te lejuar qe te dergohej Joseph Moore ne ishull per te bere turnin e tij te nderrimit.

Rojtari qe do te nderrohej duhet te ishte duke pritur ne anen lindore te ishullit. Por asnje nuk ishte duke pritur tek bankina e cila ishte shume e demtuar nga stuhia.

Duke u frikesuar Moore vrapoi per tek fari. Atje ai gjeti hi ne nje oxhak te ftohte, si edhe nje karrige te rrezuar sikur personi qe ishte ulur aty te jete cuar shume rrembimthi. Nuk gjendeshin nje kuti me mjete, si edhe cizmet qe i perkisnin James Ducat dhe Thomas Marshall.

Shkrimi i fundit i James Ducat ne fletoren e tij mbante daten e 15 dhjetorit, ne oren 9 te mengjesit dhe shkruante: "Stuhia mbaroi, deti i qete. Zoti eshte gjithandej."

Asnje shenje e tyre nuk u gjet ne vend tjeter.

Moore dhe ekuipazhi i Hesperes, vune re qe edhe me shume demtime ishin bere ne anen e ishullit ne drejtim nga era.
Nje investigim zyrtar u hap per ruajtesit e farit qe u zhduken ne menyre te papritur dhe nje prej hipotezave ishte qe burrat kishin perfituar nga momenti qe nuk kishte stuhi dhe kishin dale qe te eksploronin demtimet e bera, dhe duke qene se stuhia nuk kishte perfunduar perfundimisht, ata jane fshire nga nje dallge e madhe.

Por kjo hipoteze nuk e shpjegon shenjat e largimit si me urgjence te madhe te dy burrave.

Jane ofruar interpretime te ndryshme. Ndoshta nje nga burrat ishte cmendur nga koha dhe ka vrare tjetrin dhe me pas eshte hedhur edhe vete ne oqean. E ndoshta myku ishte rritur ne ushqimet e tyre duke e helmuar ate me substanca halucinuese.

Ndersa banoret e afert japin nje shpjegim tjeter.

Eilean Moss ka qene nje here e nje kohe nje vend i Vikingeve, dhe mendohet se fantazma e nje anije Vikinge eshte vertitur qe ne kohe shume perpara aty rrotull.

Ne fakt, ekuipazhi i Fairwin, nje prej atyre qe u derguan per te zbuluar se pse fari ishte fikur ne daten 15 dhjetor - raportuan qe kishin pare nje si anije fantazem ne ate nate. Ekuipazhi i saj ishin luftetare me fytyrat ngjyre kockash: tre burra te veshur me mushama ndodheshin aty.

A mund te kene qene rojtaret ato tre burrat?

Kushdo qofte e verteta, zhdukja e mistershme e rojtareve te farit ne Eilean Mor mbetet nje prej mistereve te Skocise ende edhe sot.