Një nga kombet më të vjetra të Europës, shqiptarët kanë lënë gjurmët e tyre të pashlyera anembanë botës, siç duket edhe nga një numër i madh emrash qytetesh, fshatrash, krahinash, kandrrash, mikro-organizmash, bimësh dhe personalitetesh të shquara në Europë dhe gjetiu.

Kështu, ishin banorët e Kolonjës të cilët jo vetëm ia dhanë emrin produktit të mirënjohur kozmetik turk (kolonya), por edhe vetë qytetit gjerman të Köln-it, të themeluar nga mercenarë kolonjarë të Mesjetën e Hershme në shërbim të mbretit përparimtar Charlemagne; në një kohë që të tjerë mercenarë, edhe këta kolonjarë, themeluan komunën Cologne në jug të Francës, me të cilën është binjakëzuar sot qyteti i lashtë i Ersekës.

Po në Francë, një grup kolonësh nga Durrësi legjendar themeluan, dikur në shekullin XII, komunën e Durasit, në Lot-et-Garonne.

Të tjerë refugjatë katolikë arbër, nga dioqeza e Lezhës, themeluan qytetin e Liège-it, në Belgjikë, i njohur për ekipin e vet të futbollit Standard Liège, i cili ka zhvilluar ndeshje në Shqipëri.Kolonëve iliro-arbër nga Tirana iu desh të udhëtojnë më larg dhe të kapërcejnë Mesdheun me ndihmën e piratëve liburnë, për të themeluar qytetin e fortifikuar të Tyros-it, në Liban; ishin po këta që do të themelonin, shekuj më pas, kryeqytetin e Iranit Teheran.

Qyteti piktoresk i Corcia-s (Umbria), Itali, është themeluar prej një grupi emigrantësh nga Korça.

Dihet, gjithashtu, se ishin dy vëllezër nga Berati që themeluan qytetin e Belgradit, i cili më pas do të bëhej kryeqendër e serbëve të Ballkanit. Për këtë arsye, Berati është njohur nga UNESCO-ja si pjesë e trashëgimisë botërore në lëmin e urbanistikës shtegtare.

Një grup arbrish të hershëm nga Lushnja, në përpjekje për t’iu shpëtuar dyndjeve sllave, u arratis drejt Rusisë, ku themeloi qytezën e Lusnya-s. Në të njëjtën kohë, banorë të Ballshit, gjithnjë të tmerruar prej masakrave të sllavëve vandalë dhe vandalizmave të vetë vandalëve, u arratisën drejt Rumanisë, për të themeluar atje koloninë e lulëzuar të Balşa-s.Nuk po flasim këtu për ishujt ekzotikë të Socotra-s (arabisht قُطْرَى Suquṭra), në oqeanin Indian, të cilët u quajtën kështu nga kolonistë të shpërngulur, në antikitetin e vonë, nga kryeqendra ilire e Shkodrës (lat. Scodra).

Shumë arbër dhe shqiptarë kanë themeluar qytetet dhe qytetërimet e tyre në Greqi. Arbër dhe vllehë nga Tropoja, bartës të kulturës së Komanit, janë vendosur në fshatin Tropaia (Τρόπαια), në Arkadia, Peloponez; ndërsa të tjerë shqiptarë nga Kavaja kanë themeluar qytetin piktoresk të Kavalës, në Greqi.

Mbreti hungarez Mattias Corvinus ishte me origjinë nga krahina e Kurbinit; ndërsa inxhinieri Ernő Rubik, shpikës i njohur i kubit me të njëjtin emër, rrjedh nga një familje aristokratike arbërore prej qytetit të Rubikut.

Rrësheni, nga ana e vet, është i njohur botërisht për traditën e përpunimit të ricinus communis, bimë medicinale e quajtur kështu sipas emrit të qytetit. Vaji i nxjerrë prej kësaj bime sipas një teknike mijëravjeçare, ka shpëtuar miliona jetë anembanë planetit.

Burreli, nga ana e vet, njihet në botën mbarë si vendi ku për herë të parë u izolua, nga një fshatar vendës autodidakt, borrelia: një spiroketë që shkakton sëmundjen e borreliozës (e njohur edhe si Lyme Disease).Mjeku dhe alkimisti Lluís Domènech i Montaner, që shoqëronte mercenarët katalanë në shërbim të princit arbër Lek Dukagjini, u impresionua pa masë me numrin e vemjeve në pyjet e virgjra të zonës së Kukësit, duke u dhënë këtyre insekteve fisnike emrin cucas, me të cilin njihen sot e kësaj dite.

Diktatori fashist italian Mussolini e pagëzoi të bijën me emrin Edda, sipas qytetit epirot Porto Edda në brigjet e Jonit (Saranda e sotme), i cili i kish lënë përshtypje të jashtëzakonshme kur e kish vizituar, ende fëmijë...