Shteti
Si mund ta shpëtosh një lidhje.
Shpesh nuk arrijmë t’i kuptojmë diferencat mes një lidhjeje të shëndoshtë dhe një jo të tille. Por, për ta kuptuar mirë sjelljen tonë, në radhë të parë dhe pastaj të dikujt tjetër është mirë t’i konkludoni ato në bazë të përpikërisë së studimeve që vë vijat ndarëse mes sjelljes së mirë dhe jo të tillë.
Përgjatë jetës sonë jemi të përfshirë në marrëdhënie dhe lidhje të llojeve nga më të ndryshmet. Kemi miqësi, lidhje që kanë të bëjnë me studimet, punën, lidhje familjare e shpesh edhe lidhje që nuk mund të përfshihen në ndonjë kategori të caktuar. Secila nga këto situata përmban potencial të pasurimit tonë, duke na i rritur ndjenjat e vetëvlerësimit, gëzimit dhe zhvillimit. Këto janë marrëdhënie/lidhje të shëndosha.
Në anën tjetër, mund të gjendemi në situata të atilla që na bëjnë të ndihemi jo rehat. Mund të jetë vështirë ta kuptojmë se i dashuri apo e dashura, miku, kolegu ose anëtari i familjes nuk është duke na trajtuar me respektin që e meritojmë. Mbani mend se në të gjitha llojet e lidhjeve ka të ngjarë të ketë pak mosmarrëveshje, nevojë për kompromis dhe kohëra të tensionimit. Këto vetëm, nuk do të thotë që e bëjnë lidhjen jo të shëndoshë. Në vijim janë disa gjëra, rreth të cilave duhet menduar gjatë shqyrtimit, nëse një lidhje është e shëndoshë ose jo.
Një lidhje quhet e shëndoshë, nëse ju
1. E trajtoni njëri-tjetrin me respekt
2. Ndiheni të sigurt e rehatshëm
3. Nuk jeni të dhunshëm ndaj njëri-tjetrit
4. Mund t’i zgjidhni konfliktet në mënyrë të kënaqshme
5. Kënaqeni duke e kaluar kohën së bashku
6. E përkrahni njëri-tjetrin
7. Interesoheni për jetën e njëri-tjetrit: për shëndetin, familjen, punën etj.
8. Keni intimitet në lidhje
9. Mund t’i besoni njëri-tjetrit
10. Jeni seksual, sipas zgjedhjes personale
11. Komunikoni qartë dhe hapur
12. Shkëmbeni telefonata dhe e-mail që janë tuajat
13. I inkurajoni miqësitë e tjetrit.
14. Nëse lidhja është intime, jeni të sinqertë për aktivitetin seksual të së kaluarës dhe të së tashmes.
15. Keni më shumë kohë të mira sesa të këqija, kur bëni bilancet.
Në një lidhje jo të shëndoshë, njëri prej jush ose që të dy
1. Mundoheni ta kontrolloni ose të manipuloni me njëri-tjetrin.
2. E bëni njërin prej jush të ndihet keq për vetveten.
3. E përqeshni ose e thërrisni me emra nënçmues tjetrin.
4. E urdhëroni si të vishet.
5. Nuk ofroni kohë për njëri-tjetrin.
6. I kritikoni miqtë e tij.
7. Keni frikë nga zemërimi i tij.
8. E dekurajoni që të jetë i afërt me këdo tjetër.
9. E injoroni kur është duke folur.
10. Jeni shumë posesiv ose bëheni xheloz, kur sjelljet janë të zakonshme.
11. I kritikoni ose i përkrahni të tjerët që ju bëjnë kritika, në lidhje me gjininë, racën, përkatësinë etnike, orientimin seksual, religjionin, paaftësinë ose ndonjë veçori tjetër tuaj personale.
12. I kontrolloni paratë dhe mjetet personale.
13. I lëndoni ose kërcënoni se do t’i lëndoni fëmijët, familjen, kafshët e shtëpisë ose objektet që kanë vlerë për ju.
14. E shtyni, e rrëmbeni, e godisni, e grushtoni tjetrin ose e gjuani me objekte.
15. Përdorni forcë fizike ose kërcënime, në mënyrë që ta bëni tjetrin që të mos ju lërë.
Nganjëherë nuk është lehtë të vendoset, nëse një lidhje e mundimshme do të duhej të mbahej ashtu siç është, të përpunohej ose të ndërpritej para se të keqësohet ajo edhe më shumë. Një gjë që duhet gjurmuar është të shihet, nëse lidhja është shumë më ndryshe sesa ka qenë ndonjëherë më parë. A ka diçka stresuese që është duke ndodhur në jetën tuaj dhe që ka gjasë të ndikojë në mënyrën si jeni duke ndërvepruar me njëri-tjetrin? Ndoshta keni mungesë të parave, keni ndërruar vendbanimin, jeni duke kërkuar punë ose jeni duke u marrë me rrethana të vështira familjare, ose jeni në ndonjë fazë tjetër kalimtare. Ndoshta ka edhe probleme më të hershme, që asnjëherë nuk janë zgjidhur dhe që tani përsëri kanë dalë në sipërfaqe. Çfarë është duke ju bezdisur në veçanti dhe çfarë keni pasur dëshirë të ndryshohet? Bisedoni për këto tema me njëri-tjetrin, si një mik, mësues ose këshilltar. Mendoni çfarë secili prej jush do të mund të bënte, në mënyrë që ta bënte tjetrin të ndihet më rehatshëm në lidhje.
Nëse partneri, miku ose kolegu juaj është duke ju lënduar, qoftë juve ose të dashurit tuaj në mënyrë fizike, emocionale ose seksuale, atëherë është koha të kërkoni ndihmë. Nëse ai/ajo është duke i inkurajuar sjelljet lënduese, siç është përdorimi i pakontrolluar i alkoolit ose i drogave tjera, seksi i pambrojtur, ose është duke bërë veprime të tjera që ju bëjnë të ndiheni keq, është e drejta juaj të dilni nga ajo lidhje. Shumë gjëra do t’ju ndihmonin në këtë drejtim. Ndoshta gjëja më e rëndësishme që do të duhej ta bënit do të ishte besimi në instinktet tuaja dhe te njerëzit që i keni përreth, te të cilët keni besim dhe i çmoni. Secili prej nesh e meriton të ndihet sigurt, i çmuar dhe i përkujdesur. Mbani mend se njëra prej shenjave më të sigurta që një lidhje të jetë e shëndoshë është se që të dy personat e përfshirë në lidhje ndihen mirë për vetveten. Veç kësaj, duke e trajtuar veten me respekt, si dhe duke besuar në të drejtën tuaj për trajtim të mirë, ju jeni duke i ndërmarrë hapat e rëndësishme drejt zhvillimit në të ardhmen të lidhjeve të barabarta e reciprokisht përmbushëshe.
Shpesh nuk arrijmë t’i kuptojmë diferencat mes një lidhjeje të shëndoshtë dhe një jo të tille. Por, për ta kuptuar mirë sjelljen tonë, në radhë të parë dhe pastaj të dikujt tjetër është mirë t’i konkludoni ato në bazë të përpikërisë së studimeve që vë vijat ndarëse mes sjelljes së mirë dhe jo të tillë.
Përgjatë jetës sonë jemi të përfshirë në marrëdhënie dhe lidhje të llojeve nga më të ndryshmet. Kemi miqësi, lidhje që kanë të bëjnë me studimet, punën, lidhje familjare e shpesh edhe lidhje që nuk mund të përfshihen në ndonjë kategori të caktuar. Secila nga këto situata përmban potencial të pasurimit tonë, duke na i rritur ndjenjat e vetëvlerësimit, gëzimit dhe zhvillimit. Këto janë marrëdhënie/lidhje të shëndosha.
Në anën tjetër, mund të gjendemi në situata të atilla që na bëjnë të ndihemi jo rehat. Mund të jetë vështirë ta kuptojmë se i dashuri apo e dashura, miku, kolegu ose anëtari i familjes nuk është duke na trajtuar me respektin që e meritojmë. Mbani mend se në të gjitha llojet e lidhjeve ka të ngjarë të ketë pak mosmarrëveshje, nevojë për kompromis dhe kohëra të tensionimit. Këto vetëm, nuk do të thotë që e bëjnë lidhjen jo të shëndoshë. Në vijim janë disa gjëra, rreth të cilave duhet menduar gjatë shqyrtimit, nëse një lidhje është e shëndoshë ose jo.
Një lidhje quhet e shëndoshë, nëse ju
1. E trajtoni njëri-tjetrin me respekt
2. Ndiheni të sigurt e rehatshëm
3. Nuk jeni të dhunshëm ndaj njëri-tjetrit
4. Mund t’i zgjidhni konfliktet në mënyrë të kënaqshme
5. Kënaqeni duke e kaluar kohën së bashku
6. E përkrahni njëri-tjetrin
7. Interesoheni për jetën e njëri-tjetrit: për shëndetin, familjen, punën etj.
8. Keni intimitet në lidhje
9. Mund t’i besoni njëri-tjetrit
10. Jeni seksual, sipas zgjedhjes personale
11. Komunikoni qartë dhe hapur
12. Shkëmbeni telefonata dhe e-mail që janë tuajat
13. I inkurajoni miqësitë e tjetrit.
14. Nëse lidhja është intime, jeni të sinqertë për aktivitetin seksual të së kaluarës dhe të së tashmes.
15. Keni më shumë kohë të mira sesa të këqija, kur bëni bilancet.
Në një lidhje jo të shëndoshë, njëri prej jush ose që të dy
1. Mundoheni ta kontrolloni ose të manipuloni me njëri-tjetrin.
2. E bëni njërin prej jush të ndihet keq për vetveten.
3. E përqeshni ose e thërrisni me emra nënçmues tjetrin.
4. E urdhëroni si të vishet.
5. Nuk ofroni kohë për njëri-tjetrin.
6. I kritikoni miqtë e tij.
7. Keni frikë nga zemërimi i tij.
8. E dekurajoni që të jetë i afërt me këdo tjetër.
9. E injoroni kur është duke folur.
10. Jeni shumë posesiv ose bëheni xheloz, kur sjelljet janë të zakonshme.
11. I kritikoni ose i përkrahni të tjerët që ju bëjnë kritika, në lidhje me gjininë, racën, përkatësinë etnike, orientimin seksual, religjionin, paaftësinë ose ndonjë veçori tjetër tuaj personale.
12. I kontrolloni paratë dhe mjetet personale.
13. I lëndoni ose kërcënoni se do t’i lëndoni fëmijët, familjen, kafshët e shtëpisë ose objektet që kanë vlerë për ju.
14. E shtyni, e rrëmbeni, e godisni, e grushtoni tjetrin ose e gjuani me objekte.
15. Përdorni forcë fizike ose kërcënime, në mënyrë që ta bëni tjetrin që të mos ju lërë.
Nganjëherë nuk është lehtë të vendoset, nëse një lidhje e mundimshme do të duhej të mbahej ashtu siç është, të përpunohej ose të ndërpritej para se të keqësohet ajo edhe më shumë. Një gjë që duhet gjurmuar është të shihet, nëse lidhja është shumë më ndryshe sesa ka qenë ndonjëherë më parë. A ka diçka stresuese që është duke ndodhur në jetën tuaj dhe që ka gjasë të ndikojë në mënyrën si jeni duke ndërvepruar me njëri-tjetrin? Ndoshta keni mungesë të parave, keni ndërruar vendbanimin, jeni duke kërkuar punë ose jeni duke u marrë me rrethana të vështira familjare, ose jeni në ndonjë fazë tjetër kalimtare. Ndoshta ka edhe probleme më të hershme, që asnjëherë nuk janë zgjidhur dhe që tani përsëri kanë dalë në sipërfaqe. Çfarë është duke ju bezdisur në veçanti dhe çfarë keni pasur dëshirë të ndryshohet? Bisedoni për këto tema me njëri-tjetrin, si një mik, mësues ose këshilltar. Mendoni çfarë secili prej jush do të mund të bënte, në mënyrë që ta bënte tjetrin të ndihet më rehatshëm në lidhje.
Nëse partneri, miku ose kolegu juaj është duke ju lënduar, qoftë juve ose të dashurit tuaj në mënyrë fizike, emocionale ose seksuale, atëherë është koha të kërkoni ndihmë. Nëse ai/ajo është duke i inkurajuar sjelljet lënduese, siç është përdorimi i pakontrolluar i alkoolit ose i drogave tjera, seksi i pambrojtur, ose është duke bërë veprime të tjera që ju bëjnë të ndiheni keq, është e drejta juaj të dilni nga ajo lidhje. Shumë gjëra do t’ju ndihmonin në këtë drejtim. Ndoshta gjëja më e rëndësishme që do të duhej ta bënit do të ishte besimi në instinktet tuaja dhe te njerëzit që i keni përreth, te të cilët keni besim dhe i çmoni. Secili prej nesh e meriton të ndihet sigurt, i çmuar dhe i përkujdesur. Mbani mend se njëra prej shenjave më të sigurta që një lidhje të jetë e shëndoshë është se që të dy personat e përfshirë në lidhje ndihen mirë për vetveten. Veç kësaj, duke e trajtuar veten me respekt, si dhe duke besuar në të drejtën tuaj për trajtim të mirë, ju jeni duke i ndërmarrë hapat e rëndësishme drejt zhvillimit në të ardhmen të lidhjeve të barabarta e reciprokisht përmbushëshe.
Mosha
24/2/2023, 00:58 nga Kledja